Wszystko trzeba kiedyś wyłączyć. Czasami wcześniej, jak np. kolejne bloki elektrowni atomowej w Czarnobylu. Zwykle jednak przełącznikami dokonujemy zaplanowanych przełączeń, chociażby w automatyce budynkowej czy przemysłowej. Dziś opowiemy o rodzajach i możliwych zastosowaniach wyłączników krańcowych w technice XXI w.
Wyłącznik krańcowy – jak to działa?
Wyłącznik krańcowy jest stosunkowo tanim elementem systemu automatyki, mechaniki czy układów kontrolnych i pomiarowych. Są wykonane zwykle ze stopów aluminium, pokryte plastikiem oraz posiadają zintegrowany dławik, dzięki czemu nie musimy przejmować się o bezpieczeństwo kabli. W jaki jednak sposób zbudowany jest taki wyłącznik?
W standardowym wyłączniku krańcowym najważniejsza jest głowica. Zwykle może być ona zamontowana w jednym z czterech kierunków. W przypadku niektórych modeli mamy techniczną możliwość zabezpieczenia nastawy dźwigni oraz dodatkowy pierścień chroniący przed obrotem w niepożądanym kierunku. Często dołączanym elementem jest również osłona.
W łączniku krańcowym, gdy część maszyny technicznej odpowiedzialna za napęd znajdzie się w położeniu krańcowym, wszystkie zestyki główne łącznika zostają otworzone. Jest to łącznik drogowy – dokonuje przełączeń w zależności od przebytej drogi przez napędzany mechanizm.
Charakterystyka wyłączników krańcowych
Krańcówki wyróżniają się czasem, który jest niezbędny do przełączenia prądu elektrycznego (im krótszy, tym lepiej – zmniejsza się ryzyko powstawania łuków elektrycznych). Definiuje się również częstotliwość działania (np. 100 operacji mechanicznych na minutę, 40 operacji elektrycznych na minutę). Istotna jest również odporność izolacji oraz styku czy wytrzymałość dielektryczna.
Nie bez znaczenia jest odporność na wibracji i wstrząsy, zwłaszcza w zastosowaniu w urządzeniach, które te wstrząsy generują. Podczas zakupy sprawdzić należy również dopuszczalną temperaturę pracy krańcówki i certyfikat pyłoszczelności, który otrzymała obudowa. Warto zamówić krańcówkę z certyfikatem co najmniej IP 67 – gwarantuje to nam praktycznie pełną wodoodporność.
Gdzie kupić krańcówkę?
Ostatnio na stronie ex-cona znalazłem pokaźny katalog z przełącznikami, włącznikami i wyłącznikami krańcowymi (https://www.ex-con.pl/wylaczniki-krancowe/). Warto się zainteresować i doedukować w tym zakresie. Nie ma chyba na stronie bezpośredniego, internetowego sklepu, więc trzeba byłoby się skontaktować z firmą przez zakładkę kontakt. Z tego co słyszałem, ex-con.pl dostarcza dobre jakościowe produkty dla przemysłu, dlatego tym bardziej mogę polecić zakup.